ارتودنسي به 5 دليل


 

نويسنده: دکتر سيد مهدي هاشمي




 
هدف کلي درمان هاي ارتودنسي، بهبود زندگي بيمار به وسيله بهبود عملکرد فکي ودنداني و جذابيت دنداني صورتي اوست
هدف درمان هاي ارتودنسي، بهبود زندگي بيمار به وسيله بهبود عملکرد فکي و دنداني و جذابيت دنداني صورتي اوست.بد شکلي دنداني ـ صورتي به تغييرات نسبت هاي صورتي و روابط دنداني از حالت طبيعي گفته مي شود که به علت شديد بودن عامل معلول کننده به حساب مي آيند.در سال 1975 براي تعريف شرايطي که امروزه بد شکلي دنداني ـ صورتي ناميده مي شود، عبارت اختلالات دنداني معلول کننده به کاربرده مي شد.بر اساس ملاک هاي بهبود يافته و امروزي مراقبت هاي بهداشتي انجام ارتودنسي، به عنوان يک خدمت بهداشتي براي بهبود مشکلات رواني و فيزيکي (جسمي )ارزيابي مي شود.از سال 1990پرداختن به درمان هاي فيزيکي (جسمي)در حيطه هاي بهداشتي و سلامت تغيير کرد و تمرکز مراقبت هاي بهداشتي از کنترل آسيب هاي ايجاد شده براي فرد به تاکيد بيشتر و وسيع تر جهت ارتقاي کيفيت زندگي مرتبط با سلامت رسيد...و اما 5 دليل شايع ارتودنسي:

1-ارتودنسي و معلوليت!
 

اختلالات ارتودنسي(مثل بعضي مشکلات ارتوپديک)بيشتر ناشي از اختلالات تکاملي است تا بيماري و لذا اين مشکلات، بيماري نيستند بلکه يک ناتواني و معلوليت به حساب مي آيند.براي درک بيشتر اين مطلب که مشکلات دنداني ـ صورتي يک معلوليت رواني ـ اجتماعي هستند و علت تغيير نگرش سيستم هاي بهداشتي امروزي به درمان هاي ارتودنسي به نتيجه چند مطالعه در اين خصوص اشاره مي کنم .معمولاً افراد از روي ظاهر صورت ديگران خصوصاً در ملاقات اول درباره آنها قضاوت مي کنند.به عنوان مثال افراد داراي صورت بچه گانه که داراي چشم هاي درشت، ابروهاي بالا قرار گرفته، پيشاني بزرگ و يک چانه کوچک هستند، گرم ، صادق، قابل اعتماد، تحت اراده ديگران (غير مستقل)، بي منطق و نسبتاً رشد نيافته ارزيابي مي شوند.بر عکس افراد داراي صورت بالغ و بزرگسال که داراي خصوصياتي خلاف علايم صورتي ذکر شده در بالا هستند، قوي، داراي قدرت غلبه و رشد يافته ارزيابي مي گردند.دندان هاي مرتب و منظم و لبخند زيبا معمولاً شرايط اجتماعي مثبت و دندان هاي نامرتب و جلو آمده معمولاً شرايط اجتماعي منفي را در تمام رده هاي اجتماعي به همراه دارند.

2-قضاوت ديگران
 

مطالعات نشان داده اند قضاوت معلمان و هم سن و سالان و هم رتبه ها و افراد ديگر در محيط هاي کاري و شغلي در خصوص هوش، دوست داشتني بودن و رفتار اغلب بر اساس ظاهر صورتي، انجام مي پذيرد ظاهر سبب ايجاد تفاوت در توقعات و برداشت هاي معلمان و در نتيجه پيشرفت دانش آموزان در مدرسه، تفاوت در استخدام و تفاوت در رقابت براي يافتن همسر مي شود و در اين برداشت ها تفاوت هاي فرهنگي چندان تاثيري ندارند. آنچه که در آمريکا زيبا و مطلوب به نظر مي رسد، در استراليا و آلمان و ايران هم مطلوب است. لذا آنچه که در آمريکا به عنوان معلوليت اجتماعي همراه با ظاهر دنداني -صورتي ايجاد مي شود،در جوامع ديگر هم مورد پذيرش است. اين جذابيت به مشکلات دنداني -صورتي مرتبط است و صورت هاي نامتناسب غيرجذاب هستند و افراد غير جذاب از نظر اجتماعي معلول به حساب مي آيند. دندان هاي برجسته در جامعه اي که اغلب افراد دندان هاي برجسته دارند، هم چنان که در جوامع ديگري که در آنها برجستگي دنداني کم است،جذاب به نظر نمي رسند، اگر چه در آن جوامع ديگري که در آنها برجستگي دنداني کم است،جذاب به نظر نمي رسند، اگر چه در آن جوامع اين مشکل کمتر به چشم مي آيد.کاريکاتور فردي کم هوش و کودن، هميشه با دندان هاي پيش آمده و بيرون زده نمايش داده مي شود. مطالعه اي روي نوجوانان 9 تا 13 ساله نشان داد بعد از قد، وزن، مو، ظاهر دندان ها به عنوان چهارمين مشکلي است که مورد تمسخر ساير افراد قرار مي گيرد ولي تاثير رواني تمسخر ظاهر دندان ها از بقيه موارد شديدتر و مخرب تر است. معمولاً تمسخرها با ديدن براکت هاي داخل دهان حذف مي شوند. شکي وجود ندارد که پاسخ هاي اجتماعي مرتبط با نماي ظاهري دندان ها و صورت به شدت مي تواند بر تطابق کلي زندگي فرد تاثير بگذارد.

3-بهبود کيفيت زندگي با ارتودنسي
 

به طور خلاصه مي توان گفت که علت اصلي درمان مشکلات دنداني -صورتي بهبود کيفيت زندگي است و بايد اين مطلب را جدي گرفت.در جامعه مدرن امروزي به دليل اثرات مطلوب اجتماعي-رواني، کسي درمان ارتودنسي راانکار نمي کند.با در نظر گرفتن اين فوايد بد نيست به اين آمار هم توجه کنيم که رجوع براي درماني به شدت وابسته به شرايط اجتماعي -اقتصادي افراد است.وضعيت اقتصادي اولين و مهم ترين علت براي عدم درمان است.در يک مطالعه وقتي براي درمان ارتودنسي، حمايت بيمه وجود داشت، 63درصد افراد براي درمان مراجعه داشتند و وقتي حمايت بيمه حذف شد، اين رقم به 40 درصد رسيد.

4-مقابله با احساس عدم جذابيت
 

استرس رواني ايجاد شده به وسيله شرايط نامطلوب دنداني-صورتي مستقيماً متناسب با شدت مشکل نيست. فردي که به شدت دچار مشکل دنداني-صورتي است، هميشه توقع پاسخ هاي منفي را به طور مداوم از طرف ديگران دارد ولي فردي با شدت مشکل کمتر، گاهي با پاسخ هاي متفاوت و منفي مواجه مي شود و گاهي خير. پاسخ هاي پيش بيني نشده مي توانند اضطراب شده و اثرات مضر و مخرب رواني شديدي ايجاد کنند. در مطالعه اي علمي روي افراد داراي مشکل دنداني-صورتي يکسان و مشابه که عده اي از آنها تحت درمان ارتودنسي قرار گرفته و عده اي ديگر درمان نشده بودند، نتايج زير به دست آمد:
-درمان شده ها خود را جذاب تر از قبل از درمان مي دانستند.
-هم سن و سالان، افراد درمان شده را از نظر اجتماعي بهتر درجه بندي کردند.
-افراد درمان شده با وجود سطح اجتماعي-آموزشي يکسان با گروه درمان نشده، موقعيت شغلي بالاتري را به دست آوردند.
-افرادي که درمان را انجام مي دهند به ظاهر و نوع لباس خود توجه و دقت بيشتري نشان مي دهند.

5-ارتودنسي و رضايت مندي
 

مطالعات متعدد روي علت و انگيزه افراد جهت مراجعه براي درمان ارتودنسي نشانگر آن است که اکثر افراد به دليل رفع مشکلات رواني-اجتماعي ناشي از ظاهر صورت و دندان ها براي درمان مراجعه مي کنند. درجات بالاي رضايت مندي بعد از درمان مشکلات دنداني-صورتي نشانگر بهبود کيفيت زندگي ناشي از درمان و کاهش مشکلاتي است که با آن روبه رو مي شوند و اين مشکلات فقط «زيبايي» نيستند. بالغاني که به دنبال درمان ارتودنسي هستند، دوست دارند که نسبت به متوسط جامعه احساس رضايت مندي بيشتري از خود داشته باشند. به وضوح در اين افراد قدرت ego (ضمير ناخودآگاه-ذات-نهاد)بيشتراست و اين قدرت در افراد داراي پتانسيل بالا ديده مي شود و افراد داراي مشکل دنداني-صورتي خود را در شرايط اجتماعي غير موثر مي دانند و کمتر لبخند مي زنند.
منبع:روزنامه سلامت ،شماره 233